|
 GOŃCZY POLSKI to oficjalna nazwa ostatniej, piątej rodzimej rasy, zatwierdzonej w 1983 r. należącej do grupy psów myśliwskich, auznana
przez FCI w dn. 10.11.2006 r. (nr 354),
Jak wspomina w swych kronikach Gall Anonim, służyły do polowań już w średniowieczu. W XVII wieku żaden szanujący się polski dwór szlachecki nie mógł obyć się bez posiadanie sfory psów gończych. W XIX wieku polscy myśliwi - w zależności od ukształtowania terenu
i zwierzyny, na którą polowali odróżniali gończe od ogarów. Jednak powszechnie przyjęła się dla nich nazwa OGARY (typ lekki - średni).
Na długo przed II wojną światowa hodował je również płk Józef Pawłusiewicz, podobnie jak jego ojciec i dziadek. Były to psy używane głównie
do polowania, ale również do pilnowania obejścia. Zawsze były to psy doskonałe użytkowo, ale też nie zawsze ostre w stosunku do obcych.
Druga wojna światowa i burzliwe czasy powojenne wyniszczyły w Polsce również psy.
Po wojnie, hodowlą polskich psów gończych zajął się wspomniany już płk
inż. Józef Pawłusiewicz oraz płk Piotr Kartawik. Ten pierwszy swoja
hodowlę psów gończych oparł o odziedziczonych po swoim ojcu oraz
ocalałych na polskich ziemiach z zawieruchy wojennej egzemplarzach,
które sam wyszukiwał, głównie na terenach Polski południowej (głownie w
Bieszczadach i Podkarpaciu). Zaczął je hodować pod nazwą Ogar Polski
z przydomkiem "z Karpat". Płk Piotr Kartawik swoją hodowlę ogarów oparł
na psach sprowadzonych ze swojego rodzinnego majątku na Białorusi. Psy
(ogary) płk Kartawika były większe, cięższe, mocniejszej budowy,
zazwyczaj o umaszczeniu czaprakowym w odróżnieniu od psów
płk. Pawłusiewicza, które były mniejsze, lżejsze i ciemniejsze, o
umaszczeniu czarnym podpalanym, u których kolor czarny zawsze zachodził
na głowę.
Niefortunnie oba typy psów gończych (gończe i ogary) zostały wpisane do
księgi wstępnej jako jedna rasa - ogar polski, (chociaż rozróżniano
"typ Kartawika" i „typ Pawłusiewicza" - potocznie zwany
"czarno-główka"). FCI w 1963 roku uznało rasę ogar polski, a jej
wzorzec został opracowany na podstawie ogarów Kartawika.
W tej sytuacji psy Pawłusiewicza jako ogary były nietypowe, nie mieściły się we wzorcu i były dyskwalifikowane na wystawach.
Po śmierci płk Pawłusiewicza (w 1978 r.) - uznając obie grupy za jedną
rasę - zezwolono na krzyżowanie OGARÓW POLSKICH z ogarami
płk. Pawłusiewicza. Gdy okazało się, że krzyżowanie nie odnosi
pożądanych efektów, Związek Kynologiczny podjął decyzję (w 1983 r.)
o otwarciu odrębnej księgi wstępnej dla "ogarów Pawłusiewicza" pod
nazwą GOŃCZY POLSKI. Od tej chwili rozpoczęła się ponownie żmudna
praca hodowlana, polegająca na pokrzyżowaniu pozostałości psów z
hodowli Pawłusiewicza z psami użytkowymi z terenów podgórskich
(zwłaszcza z Bukowiny Tatrzańskiej), co pozwoliło utrwalić i wzmocnić typ gończego polskiego.
Jako pierwsze do księgi wstępnej zostały wpisane m.in.: GAMA
(KW.T-1/83/GP - wł. Jerzy Zwierzyński), MERA (KW.T-2/83/GP - wł. Ewa
Danielska), a także AMI (KW.T-4/83/GP - wł. Jan Głód). GAMA dała
początek hodowli z Bukowiny Tatrzańskiej, zaś MERA hodowli
z Gorczańskiego Sioła. W tym czasie powstały również takie hodowle jak:
z Olczańskiego Wierchu, Leśna Zgraja, z Kongresówki. Do jednych
z najstarszych i czynnie działających do chwili obecnej hodowli bez
wątpienia można zaliczyć hodowle Inny Świat (Dariusza Kołuckiego) i
Cnotliwy Nos (Wojciecha Machaja).
Pierwsze psy rodowodowe tej rasy urodziły się w 1989 roku. Historycznym miotem były szczenięta po PROCIE z Kazimierzowa i RAFIE
z Kongresówki (hodowla z Cisówki). Najbardziej znane spośród nich to
POKUSA, PISZCZYK, PYZA oraz PROT, który jako pierwszy pies tej
rasy uzyskał championa.
Gończe polskie znalazły zagorzałych miłośników w całej Polsce, nie
tylko wśród myśliwych apolski południowej, ale również m.in. na
Mazowszu, Wielkopolsce, Pomorzu oraz Warmii i Mazurach.
Uroda gończego polskiego, jego cechy charakteru i wspaniała
osobowość, a także olbrzymie walory użytkowe, znajduje uznanie w coraz
to większej liczbie miłośników tej przepięknej ostatniej polskiej rasy.
|
